تهيه وتدوين : دكترزهرا موسي زاده
مقدمه :
همه دردوره هايي از عمر افسردگي را تجربه مي كنند. اين احساسات معمولا به دنبال فقدان يا ناكامي ايجاد مي شود ودرشرايط طبيعي پس از چند ساعت يا چند روز از بين مي رود .افسردگي يكي از مهمترين بيماريهاي ناتوان كننده است كه امروزه تعداد زيادي از مردم دچارآن شده اند . اين بيماري توانايي فرد را درعملكرد ، تفكر واحساس تحت تأثير قرارمي دهد ويك مشكل عاطفي خاص است كه با اندوه ، يأس ونااميدي فراگير مشخص مي گردد .فرد افسرده اغلب لذت بردن از زندگي را مشكل مي يابد ، احساس تنهايي شديدي مي كند وبراي درگيرشدن درفعاليتهاي روزمره زندگي از نيرويي كم برخوردار است .بسياري از مردم دردوره هايي از زندگي خود نسبت به رويدادهاي زندگي احساس دلسردي مي كنند ، ولي افسردگي واقعي ، عميق تروطولاني تر است وكل وجود شخص را تحت تأثير قرار مي دهد .
آمارها نشان مي دهد كه از هرپنج زن ومرد يك نفر درطول زندگي خود بيماري افسردگي را تجربه خواهد كرد .
افسردگي چيست ؟
افسردگي حالت خلقي مداوم وپايداري است كه مي تواند ابعاد مختلف زندگي فرد را دربرگيرد وبا احساس بي ارزشي، گناه افراطي ، تنهايي ، اندوه ،نااميدي وترديد دركفايت خود مشخص مي گردد .افراد افسرده ممكن است نوسانهاي خلقي شديدي را تجربه نمايند با از فعاليتهاوروابط اجتماعي كناره گيري كنند .
افسردگي يك بيماري است ؟
افسردگي يك بيماري طبي مانند بيماريهاي ديگر از قبيل زخم معده وفشارخون بالاست كه اگر چه علايم عمومي آن دربيماران شبيه به هم است اما جزئيات اين علايم درافراد مختلف متفاوت است .بيماري افسردگي را نبايستي با احساس گذراي بي حوصلگي – كه ممكن است درواكنش به شكست يا واقعه اي ناخوشايند ايجاد شود –يا اندوه – كه متعاقب از دست دادن عزيزان درفرد پديد مي آيد – اشتباه گرفت .
علل بيماري افسردگي
بيماري افسردگي دراثرچنديي علت مرتبط باهم ايجادمي شود .تغييرات شيميايي ايجاد شده درمغز واختلال درهدايت پيامهاي عصبي ، فقدان هاي قابل توجه ، انتظارات غيرواقع گرايانه ، يأس ، عدم توانايي دركنترل برمحيط وتفكر منفي از جمله عوامل افسردگي است .
-افسردگي بيشتر درچه سنيني ديده مي شود ؟
اگر چه سن معمول شروع افسردگي ميانسالي است ؛ اما اين بيماري درهرسني از كودگي ، نوجواني يا سالمندي ممكن است ديده شود .
-آيا افسردگي بيماري قرن بيستم است ؟
واقعيت اين است كه افسردگي از قرنها پيش براي بشربه عنوان يك بيماري شناخته شده بود .بقراط وبوعلي سينا درقرنهاي گذشته اين بيماري را شرح داده اند .اما درهه هاهي اخير با پيشرفت علم پزشكي ودرمان بسياري از بيماريهاي جسمي وافزايش توجه عموم مردم به مسائل بهداشت رواني ، افسردگي نمود بيشتري پيداكرده است .
علايم بيماري افسردگي
شكل تظاهر اين بيماري درافراد مختلف بسيار متنوع ومتفاوت است وممكن است بانشانه يا تركيبي از نشانه هاي ذيل زندگي شخص را تحت تأثرقراردهد :
1-نشانه هاي عاطفي مانند غمگين بودن ، احساس گناه ، نوسانات خلقي ، نااميدي بيش از حد ، اضطراب ، خشم ، درماندگي و…
2-نشانه هاي جسماني مانند خواب بيش از حد زياد يا كم ، خوردن افراطي يا بي اشتهايي ، يبوست ، كاهش يا افزايش وزن ، چرخه هاي نامنظم قاعدگي و…
3-نشانه هاي رفتاري مانند گريه هاي بدون دليل واضح ،كناره گيري از ساير مردم وموقعيت هاي جديد ، بسادگي دستخوش خشم شدن ، فقدان انگيزه جهت پيگيري اهداف .
4-افكار وادراكات خود تخريب گرانه شامل احساس بازنده بودن ، انتقاد مكرر از خود ، احساس درماندگي ونا اميدي ، سرزش خود به خاطر اتفاقات ناخوشايند ، بدبيني نسبت به آينده،
آيا افسردگي نشان دهندة ضعف شخصي است ؟
متأسفانه برخي ازمردم افسردگي را ناشي از ضعف قدرت اراده مي دانند وبه اين ترتيب سعي مي كنند آن را با تقويت اراده برطرف كنند ، اما از آنجا كه بيماري افسردگي نه بطور ارادي ايجاد ونه بصورت ارادي رفع مي شود ، خود اين مطلب ممكن است براي بيمار نا اميد كننده باشد .افسردگي ، نشانة ضعف شخصي نيست وبدون درمان مناسب ، تداوم يافته وحتي بدترمي شود.
چگونه مي توان بربيماري افسردگي غلبه كرد ؟
همة اشكال افسردگي درصورت تحت تأثير قراردادن عملكرد بايد جدي تلقي گردند .توجه دقيق جهت تعيين منبع افسردگي –تعارض دروني ، عواطف سركوب شده وتغييرات رفتاري –جهت فهم وتعيين ميزان رشد وگسترش افسردگي وشيوه هاي درماني ، بسيار مهم والزامي است .
راههاي كاهش افسردگي
-از رختخواب خارج شويد :يكي از كارهاي بسيارمهمي كه مي توانيد انجام دهيد ، بيدارشدن درساعت مشخصي از صبح است .داشتن نظم به كاركرد طبيعي بدن شما كمك كرده ودرنتيجه احساسهاي بهنجاري خواهيد داشت .
-نور: نور به بهتر شدن كاركرد بدن كمك مي كند .بنابراين به محض بيدارشدن، پرده ها را كناربزنيد تا نور بيشتري به درون اتاق بتابد .از آن بهتر، هرچه سريعتر از منزل خارج شده ودرمعرض تابش نور خورشيد قرارگيريد .
-حركت : فعال باشيد واكسيژن جذب كنيد ! به اين معنا كه بيدار شويد وبه مدت 5الي 10 دقيقه راه برويد .ورزش ملايم به جريان خون كمك كردكه واكسيژن بيشتري را به بدنتان ن- بويژه مغز –مي رساند وهشياري وسرزندگي را درشما تقويت مي كند .
-صبحانه : صبحانه خود را با پروتئين –تخم مرغ ، كره ، بادام زميني ، آجيل ، پنير- شروع كنيد .هنگامي كه بيدار مي شويد ، اندامهاي بد ن شما جهت تأمين نيروي لازم ، آماده جذب غذا وبويژه پروتئين هاست .
با كسي صحبت كنيد :يكي از سريعترين راهها براي مبارزه با افسردگيها ، ايجاد ارتباط با ديگران است .نبايد فكر كنيد كه به هنگام افسردگي بايد از ديگران دوري كرد .بنابراين مسأله را براي خود آسان بگيريد .با كسي كه دوستش داريد درمورد موضوعي لذتبخش صحبت كنيد .
مصرف قند را محدود كنيد : قند درآغاز ، نيروي خوبي به شما مي دهد اما بعد از يك ساعت قند خون كاهش مي يابد ووقتي كه قند خون پايين باشد شما نيز احساس خوبي نخواهيد داشت .
-ازغذاهاي فيبردار استفاده كنيد : مواد فيبري باعث مي شود كه غذا درسيتم گوارشي به اندازه مناسب جذب شده ونيرويي پايدار تر توليد گردد .ازطريق خوردن يك پرتقال يا گريب فروت –نه فقط نوشيدن آب آنها –مي تو انيد مواد فيبري مورد نياز را وارد بدنتان كنيد .سبزيجات وميوه هاي تازه وغلات وحبوبات را نيز مصرف كنيد .
علت يا علل افسردگي خود راشناسايي نموده وبا خوش بيني وشناخت افكار منفي ، سعي كنيد به جايگزيني افكار مثبت بپردازيد .براي اين كار جدولي از فعاليتهاي روزمره هفتگي تهيه كنيد وبرميزان فعاليتهاي اجتماعي خود بيفزاييد .
-هرگاه احساس تنش مي كنيد ، ازروشهاي خود آرام بخش استفاده كنيد .تنفس عميق وپرداختن به امورتفريحي مي تواند كمك كننده باشد .
-لبخند بزنيد وتظاهر كنيد كه خوشحال هستيد .راست بايستيد وقامت خميده وافسرده وار به خود نگيريد .تحقيقات نشان مي دهد كه شكل بيان چهره اي ، واقعا نوع احساس شما را تغييرمي دهد ووانمود كردن به تجربه يك حالت عاطفي ، واقعا آن حالت را درشما ايجاد مي كند .
درمان افسردگي
خوشبختانه راههاي مؤثرفراواني براي درمان افسردگي وجود دارد .اگر چه همه پزشكان با درمان بيماري افسردگي ، آشنايي دارند، اما روان پزشكان دراين امر تخصص دارند. علاوه بربكار بستن موارد فوق درصورت وجود نقص شيميايي موجود درافسردگي ، عملي ترين ومهمترين راه درمان ، استفاده از داروهاي ضد افسردگي است كه انواع مختلف دارد .هربيمار ممكن است به يك يا چند نوع داروي خاص پاسخ مناسبي بدهد .به هرحال اكثريت قريب به اتفاق بيماران به يك مورد درمان دارويي همراه با بهره گيري از خدمات مشاوره وروان درماني پاسخ خواهند داد .
- آيا داروهاي ضد افسردگي عوارض دارند ؟
هر دارويي عوارض احتمالي دارد . خشكي دهان ، خواب آلودگي ، سرگيجه يا تهوع ممكن است در روزهاي اول درمان با داروهاي افسردگي ايجاد شود كه معمولا گذراست و بسرعت رفع مي شوند . اما اگر بيمار ، درمان را تحت نظر متخصص ادامه دهد عوارضي مثل اثر بر كليه ، معده و كبد با اين داروها ديده نمي شود .
- چه مدت بايد داروهاي ضد افسردگي را ادامه داد ؟ حداقل مدت درمان ، شش ماه پس از بهبودي بيمار است . گاهي اوقات بيمار با اولين علايم بهبودي ، درمان را قطع مي كند . در اين صورت احتمال عود بيماري زياد خواهد بود .
چقدر طول مي كشد تا دارو بتواند به فرد كمك كند ؟ همة ضد افسردگيها مدت زماني را جهت تأثير درماني لازم دارند . اگر احساس بهبود نمي كنيد ، دلسرد نشويد . اثر درماني بعد از دو تا چهار هفته از شروع برنامه درمان ظاهر مي گردد .
- اطرافيان براي بيمار افسرده چه كار مي توانند انجام دهند ؟
مهمترين نقش اطرافيان ، اميدوار كردن بيمار به بهبودي و تشويق او به پيگيري درمان است . به اطرافيان توصيه مي كنيم :
- رابطه طبيعي را با بيمار حفظ كنيد .
-نگرش منفي بيمار را براي او توضيح دهيد اما نه با انتقاد و سرزنش .
-احترام ،حمايت وارزش قائل شدن براي بيمار را ازياد نبريد .
-اجازه دهيد كه شخص افسرده از علاقه ونگراني شما نسبت به خودش آگاه شود ودريابد كه شما نسبت به خودش آگاه شود ودريابد كه شما درمواقع لازم جهت كمك به اودردسترس هستيد .
-درصورت پايداربودن علايم افسردگي وايجاد اشكال درفعاليتهاي روزمره ، شخص افسرده را تشويق كنيد كه به دنبال كمك حرفه اي باشد .
مقدمه :
همه دردوره هايي از عمر افسردگي را تجربه مي كنند. اين احساسات معمولا به دنبال فقدان يا ناكامي ايجاد مي شود ودرشرايط طبيعي پس از چند ساعت يا چند روز از بين مي رود .افسردگي يكي از مهمترين بيماريهاي ناتوان كننده است كه امروزه تعداد زيادي از مردم دچارآن شده اند . اين بيماري توانايي فرد را درعملكرد ، تفكر واحساس تحت تأثير قرارمي دهد ويك مشكل عاطفي خاص است كه با اندوه ، يأس ونااميدي فراگير مشخص مي گردد .فرد افسرده اغلب لذت بردن از زندگي را مشكل مي يابد ، احساس تنهايي شديدي مي كند وبراي درگيرشدن درفعاليتهاي روزمره زندگي از نيرويي كم برخوردار است .بسياري از مردم دردوره هايي از زندگي خود نسبت به رويدادهاي زندگي احساس دلسردي مي كنند ، ولي افسردگي واقعي ، عميق تروطولاني تر است وكل وجود شخص را تحت تأثير قرار مي دهد .
آمارها نشان مي دهد كه از هرپنج زن ومرد يك نفر درطول زندگي خود بيماري افسردگي را تجربه خواهد كرد .
افسردگي چيست ؟
افسردگي حالت خلقي مداوم وپايداري است كه مي تواند ابعاد مختلف زندگي فرد را دربرگيرد وبا احساس بي ارزشي، گناه افراطي ، تنهايي ، اندوه ،نااميدي وترديد دركفايت خود مشخص مي گردد .افراد افسرده ممكن است نوسانهاي خلقي شديدي را تجربه نمايند با از فعاليتهاوروابط اجتماعي كناره گيري كنند .
افسردگي يك بيماري است ؟
افسردگي يك بيماري طبي مانند بيماريهاي ديگر از قبيل زخم معده وفشارخون بالاست كه اگر چه علايم عمومي آن دربيماران شبيه به هم است اما جزئيات اين علايم درافراد مختلف متفاوت است .بيماري افسردگي را نبايستي با احساس گذراي بي حوصلگي – كه ممكن است درواكنش به شكست يا واقعه اي ناخوشايند ايجاد شود –يا اندوه – كه متعاقب از دست دادن عزيزان درفرد پديد مي آيد – اشتباه گرفت .
علل بيماري افسردگي
بيماري افسردگي دراثرچنديي علت مرتبط باهم ايجادمي شود .تغييرات شيميايي ايجاد شده درمغز واختلال درهدايت پيامهاي عصبي ، فقدان هاي قابل توجه ، انتظارات غيرواقع گرايانه ، يأس ، عدم توانايي دركنترل برمحيط وتفكر منفي از جمله عوامل افسردگي است .
-افسردگي بيشتر درچه سنيني ديده مي شود ؟
اگر چه سن معمول شروع افسردگي ميانسالي است ؛ اما اين بيماري درهرسني از كودگي ، نوجواني يا سالمندي ممكن است ديده شود .
-آيا افسردگي بيماري قرن بيستم است ؟
واقعيت اين است كه افسردگي از قرنها پيش براي بشربه عنوان يك بيماري شناخته شده بود .بقراط وبوعلي سينا درقرنهاي گذشته اين بيماري را شرح داده اند .اما درهه هاهي اخير با پيشرفت علم پزشكي ودرمان بسياري از بيماريهاي جسمي وافزايش توجه عموم مردم به مسائل بهداشت رواني ، افسردگي نمود بيشتري پيداكرده است .
علايم بيماري افسردگي
شكل تظاهر اين بيماري درافراد مختلف بسيار متنوع ومتفاوت است وممكن است بانشانه يا تركيبي از نشانه هاي ذيل زندگي شخص را تحت تأثرقراردهد :
1-نشانه هاي عاطفي مانند غمگين بودن ، احساس گناه ، نوسانات خلقي ، نااميدي بيش از حد ، اضطراب ، خشم ، درماندگي و…
2-نشانه هاي جسماني مانند خواب بيش از حد زياد يا كم ، خوردن افراطي يا بي اشتهايي ، يبوست ، كاهش يا افزايش وزن ، چرخه هاي نامنظم قاعدگي و…
3-نشانه هاي رفتاري مانند گريه هاي بدون دليل واضح ،كناره گيري از ساير مردم وموقعيت هاي جديد ، بسادگي دستخوش خشم شدن ، فقدان انگيزه جهت پيگيري اهداف .
4-افكار وادراكات خود تخريب گرانه شامل احساس بازنده بودن ، انتقاد مكرر از خود ، احساس درماندگي ونا اميدي ، سرزش خود به خاطر اتفاقات ناخوشايند ، بدبيني نسبت به آينده،
آيا افسردگي نشان دهندة ضعف شخصي است ؟
متأسفانه برخي ازمردم افسردگي را ناشي از ضعف قدرت اراده مي دانند وبه اين ترتيب سعي مي كنند آن را با تقويت اراده برطرف كنند ، اما از آنجا كه بيماري افسردگي نه بطور ارادي ايجاد ونه بصورت ارادي رفع مي شود ، خود اين مطلب ممكن است براي بيمار نا اميد كننده باشد .افسردگي ، نشانة ضعف شخصي نيست وبدون درمان مناسب ، تداوم يافته وحتي بدترمي شود.
چگونه مي توان بربيماري افسردگي غلبه كرد ؟
همة اشكال افسردگي درصورت تحت تأثير قراردادن عملكرد بايد جدي تلقي گردند .توجه دقيق جهت تعيين منبع افسردگي –تعارض دروني ، عواطف سركوب شده وتغييرات رفتاري –جهت فهم وتعيين ميزان رشد وگسترش افسردگي وشيوه هاي درماني ، بسيار مهم والزامي است .
راههاي كاهش افسردگي
-از رختخواب خارج شويد :يكي از كارهاي بسيارمهمي كه مي توانيد انجام دهيد ، بيدارشدن درساعت مشخصي از صبح است .داشتن نظم به كاركرد طبيعي بدن شما كمك كرده ودرنتيجه احساسهاي بهنجاري خواهيد داشت .
-نور: نور به بهتر شدن كاركرد بدن كمك مي كند .بنابراين به محض بيدارشدن، پرده ها را كناربزنيد تا نور بيشتري به درون اتاق بتابد .از آن بهتر، هرچه سريعتر از منزل خارج شده ودرمعرض تابش نور خورشيد قرارگيريد .
-حركت : فعال باشيد واكسيژن جذب كنيد ! به اين معنا كه بيدار شويد وبه مدت 5الي 10 دقيقه راه برويد .ورزش ملايم به جريان خون كمك كردكه واكسيژن بيشتري را به بدنتان ن- بويژه مغز –مي رساند وهشياري وسرزندگي را درشما تقويت مي كند .
-صبحانه : صبحانه خود را با پروتئين –تخم مرغ ، كره ، بادام زميني ، آجيل ، پنير- شروع كنيد .هنگامي كه بيدار مي شويد ، اندامهاي بد ن شما جهت تأمين نيروي لازم ، آماده جذب غذا وبويژه پروتئين هاست .
با كسي صحبت كنيد :يكي از سريعترين راهها براي مبارزه با افسردگيها ، ايجاد ارتباط با ديگران است .نبايد فكر كنيد كه به هنگام افسردگي بايد از ديگران دوري كرد .بنابراين مسأله را براي خود آسان بگيريد .با كسي كه دوستش داريد درمورد موضوعي لذتبخش صحبت كنيد .
مصرف قند را محدود كنيد : قند درآغاز ، نيروي خوبي به شما مي دهد اما بعد از يك ساعت قند خون كاهش مي يابد ووقتي كه قند خون پايين باشد شما نيز احساس خوبي نخواهيد داشت .
-ازغذاهاي فيبردار استفاده كنيد : مواد فيبري باعث مي شود كه غذا درسيتم گوارشي به اندازه مناسب جذب شده ونيرويي پايدار تر توليد گردد .ازطريق خوردن يك پرتقال يا گريب فروت –نه فقط نوشيدن آب آنها –مي تو انيد مواد فيبري مورد نياز را وارد بدنتان كنيد .سبزيجات وميوه هاي تازه وغلات وحبوبات را نيز مصرف كنيد .
علت يا علل افسردگي خود راشناسايي نموده وبا خوش بيني وشناخت افكار منفي ، سعي كنيد به جايگزيني افكار مثبت بپردازيد .براي اين كار جدولي از فعاليتهاي روزمره هفتگي تهيه كنيد وبرميزان فعاليتهاي اجتماعي خود بيفزاييد .
-هرگاه احساس تنش مي كنيد ، ازروشهاي خود آرام بخش استفاده كنيد .تنفس عميق وپرداختن به امورتفريحي مي تواند كمك كننده باشد .
-لبخند بزنيد وتظاهر كنيد كه خوشحال هستيد .راست بايستيد وقامت خميده وافسرده وار به خود نگيريد .تحقيقات نشان مي دهد كه شكل بيان چهره اي ، واقعا نوع احساس شما را تغييرمي دهد ووانمود كردن به تجربه يك حالت عاطفي ، واقعا آن حالت را درشما ايجاد مي كند .
درمان افسردگي
خوشبختانه راههاي مؤثرفراواني براي درمان افسردگي وجود دارد .اگر چه همه پزشكان با درمان بيماري افسردگي ، آشنايي دارند، اما روان پزشكان دراين امر تخصص دارند. علاوه بربكار بستن موارد فوق درصورت وجود نقص شيميايي موجود درافسردگي ، عملي ترين ومهمترين راه درمان ، استفاده از داروهاي ضد افسردگي است كه انواع مختلف دارد .هربيمار ممكن است به يك يا چند نوع داروي خاص پاسخ مناسبي بدهد .به هرحال اكثريت قريب به اتفاق بيماران به يك مورد درمان دارويي همراه با بهره گيري از خدمات مشاوره وروان درماني پاسخ خواهند داد .
- آيا داروهاي ضد افسردگي عوارض دارند ؟
هر دارويي عوارض احتمالي دارد . خشكي دهان ، خواب آلودگي ، سرگيجه يا تهوع ممكن است در روزهاي اول درمان با داروهاي افسردگي ايجاد شود كه معمولا گذراست و بسرعت رفع مي شوند . اما اگر بيمار ، درمان را تحت نظر متخصص ادامه دهد عوارضي مثل اثر بر كليه ، معده و كبد با اين داروها ديده نمي شود .
- چه مدت بايد داروهاي ضد افسردگي را ادامه داد ؟ حداقل مدت درمان ، شش ماه پس از بهبودي بيمار است . گاهي اوقات بيمار با اولين علايم بهبودي ، درمان را قطع مي كند . در اين صورت احتمال عود بيماري زياد خواهد بود .
چقدر طول مي كشد تا دارو بتواند به فرد كمك كند ؟ همة ضد افسردگيها مدت زماني را جهت تأثير درماني لازم دارند . اگر احساس بهبود نمي كنيد ، دلسرد نشويد . اثر درماني بعد از دو تا چهار هفته از شروع برنامه درمان ظاهر مي گردد .
- اطرافيان براي بيمار افسرده چه كار مي توانند انجام دهند ؟
مهمترين نقش اطرافيان ، اميدوار كردن بيمار به بهبودي و تشويق او به پيگيري درمان است . به اطرافيان توصيه مي كنيم :
- رابطه طبيعي را با بيمار حفظ كنيد .
-نگرش منفي بيمار را براي او توضيح دهيد اما نه با انتقاد و سرزنش .
-احترام ،حمايت وارزش قائل شدن براي بيمار را ازياد نبريد .
-اجازه دهيد كه شخص افسرده از علاقه ونگراني شما نسبت به خودش آگاه شود ودريابد كه شما نسبت به خودش آگاه شود ودريابد كه شما درمواقع لازم جهت كمك به اودردسترس هستيد .
-درصورت پايداربودن علايم افسردگي وايجاد اشكال درفعاليتهاي روزمره ، شخص افسرده را تشويق كنيد كه به دنبال كمك حرفه اي باشد .
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر